GAIA vindt meer dan 350 asteroïden met verborgen manen
De GAIA ruimtetelescoop van de ESA heeft zichzelf al van onschatbare waarde bewezen bij het volgen van miljarden sterren in de Melkweg, maar nu heeft de telescoop ook zijn waarde bewezen met veel kleinere objecten veel dichter bij huis.
De GAIA-missie heeft potentiële manen gevonden die rond 350 asteroïden draaien waarvan eerder werd voorspeld dat het eenlingen waren. GAIA had al bekende asteroïde-dubbelsystemen onderzocht en bevestigd dat ze metgezellen hebben, maar deze doorbraak laat zien dat de missie in staat is om “blinde zoekopdrachten” uit te voeren naar compleet nieuwe asteroïde-maan-partnerschappen.
Als de nieuwe waarnemingen worden bevestigd zullen deze 352 binaire asteroïden het aantal belende binaire asteroïdeparen in het zonnestelsel bijna verdubbelen.
Omdat ze meestal zo klein zijn en ver van ons zijn verwijderd, zijn binaire asteroïden moeilijk te vinden. Astronomen verwachten dat iets minder dan 1/6de van de asteroïden een metgezel heeft maar desondanks zijn er tot nu toe bij slechts 500 van de miljard bekende asteroïden begeleiders gevonden.
Maar deze ontdekking laat zien dat er veel asteroïdemanen zijn die alleen maar wachten om ontdekt te worden, aldus het onderzoeksteam.
Waarom zoeken naar binaire asteroïden?
Asteroïden zijn de restanten van het materiaal dat eerst de Zon vormde en daarna de planeten van het zonnestelsel. Ze bevinden zich voornamelijk in de belangrijkste asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter en ontvangen dus weinig straling van de Zon en dat betekent dat dit vroege zonnestelselmateriaal grotendeels “onbeschadigd” is in asteroïden.
Door asteroïden te bestuderen krijgen astronomen dus een beter beeld van hoe het zonnestelsel er miljarden jaren geleden uitzag. Bovendien geloven veel astronomen dat water en andere complexe organische moleculen, essentiële ingrediënten voor leven, door asteroïdenbombardementen op Aarde werden afgeleverd.
Het bestuderen van asteroïden zou kunnen onthullen of deze theorie klopt. Maar het bestuderen van binaire asteroïden in het bijzonder zou nog meer kunnen onthullen over de kindertijd van ons planetenstelsel.
Het vroege zonnestelsel was een turbulente en gewelddadige plek waarin botsingen tussen rotsachtige objecten extreem gebruikelijk waren. Binaire asteroïden kunnen inzicht geven in hoe deze botsingen verliepen en wat er gebeurt als rotsachtige objecten in het zonnestelsel met elkaar in wisselwerking staan.
Sinds GAIA in 2013 begon met het scannen van onze kosmische achtertuin en de bredere Melkweg heeft de sonde belangrijke ontdekkingen gedaan over asteroïden. In Data Release 3 (DR3) overtrof de satelliet zichzelf echter door de banen van meer dan 156.000 asteroïden te bepalen. Maar het gaat niet alleen om kwantiteit; de GAIA-gegevens zijn ook van een indrukwekkende kwaliteit.
Deze gegevens warden geschat als 20 keer nauwkeuriger als onderdeel van GAIA’s Focused Product Release. Dit betekende dat de onderzoekers kleine “wiebelingen” in de baan van asteroïden konden waarnemen die aangaven dat ze een verborgen maangenoot hebben die aan hen trekt.
GAIA heft laten zien een uitstekende asteroïdenonderzoeker te zijn en is hard bezig de geheimen van het heelal te onthullen, zowel binnen als buiten het zonnestelsel. Deze bevinding benadrukt hoe elke GAIA-datarelease een grote stap vooruit is in de datakwaliteit en demonstreert de verbazingwekkende nieuwe wetenschap die moeilijk is gemaakt door e missie.
Spannend genoeg zal de vierde datarelease van GAIA, DR4 die momenteel gepland staat voor medio 2026, nog meer asteroïdenbaandata bevatten. Dit belooft de ontdekking van nog meer binaire asteroïden.
Overigens is GAIA niet de enige ESA-missie die binaire asteroïden onderzoekt. In oktober wordt Hera gelanceerd, een missie die is bedoeld om de asteroïde Didymos en zijn kleine maan Dimorphos te bestuderen.
Die namen klinken waarschijnlijk bekend en dat komt omdat Dimorphos de ruimterots was die NASA in september 2022 met de Double Asteroid Redirection Test (DART) raakte. Het doel hiervan wa som te testen of een kinetische impact op een asteroïdemaan deze en zijn modderlichaam van een botsingskoers met de Aarde kon halen.
Hera zal diepgaand onderzoek doen nar die inslag van DART en de nasleep ervan om de haalbaarheid van deze methode voor planetaire verdedigingsminspanningen te meten.
Het onderzoek van het team is in Astronomy & Astrophysics gepubliceerd.
Eerste publicatie: 10 augustus 2024
Bron: space.com & anderen
