Sterrenkunde koeterwaals – Absolute Magnitude
Sterren aan de hemel hebben allerlei soorten helderheden. Maar sommige sterren lijken helderder omdat ze dichtbij staan, terwijl sommige sterren helderder lijken omdat ze … eigenlijk helderder zijn. Dus hebben astronomen een system bedacht om de beschrijving van de helderheid van een bepaalde ster te standaardiseren. Ze doen dit aan de hand van de absolute magnitude.
Om de absolute magnitude van een ster te berekenen moet je doen alsof je de helderheid meet (die afkomstig is van de totale stralingsproductie van de ster) vanaf een specifieke afstand van 10 parsec. Er wordt geen rekening gehouden met stof of interstellair gas of andere astronomische frutsels tussen de ster en de Aarde.
Waarom 10 parsec? Nou, waarom niet? Het moest iets zijn en “10” leek een redelijk nummer.
Dat klinkt redelijk recht-toe-rechtaan maar in de sterrenkunde duurt dat eigenlijk nooit erg lang. Ten eerste wordt de absolute magnitude meestal uitgedrukt in relatie tot een bepaald golflengtegebied. Astronomen bestuderen meestal niet het gehele elektromagnetische spectrum van een ster. Ze kijken alleen door speciale filters of nemen in bepaalde golflengtegebieden waar en dus moet de absolute magnitude ook in dat bereik worden uitgedrukt.
Ten tweede wordt de absolute magnitude op een logaritmische schaal gemeten. Dat betekent dat een verschil van één magnitude kan betekenen dat de ster meer dan 10 keer helderder is.
Tenslotte worden magnitudes dusdanig geschreven dat een kleinere waarde een helderdere ster betekent. Waarom? Sommige oude Griekse astronomen deden het op deze manier en dat is zo gebleven. Het betekent ook dat sommige van de helderste sterren in ons sterrenstelsel een negatieve absolute magnitude hebben.
Recht-toe-rechtaan? Nee, da’s niks voor astronomen ….
Meer over helderheden van sterren op Kuuke’s Sterrenbeelden:
Dit artikel maakt deel uit van de serie Sterrenkunde – koeterwaals. Het zijn vertaalde en eventueel bewerkte berichten van de rubriek Astronomy 101 van de website UniverseToday
