Apollo

Apollo 8 – als eerste rond de Maan

De bemanning van Apollo 8
De bemanning van Aopllo 8 met van links naar rechts”Lovell, Anders en Borman. Door NASA – Great Images in NASA Description, Publiek domein, Koppeling

Apollo 8 was de tweede bemande missie in het Apollo-programma en de eerste missie die mensen naar de Maan bracht. De missie werd op 21 december 1968 gelanceerd en duurde 6 dagen. De bemanning bestond uit de astronauten Frank Borman, Jim Lovell en Bill Anders. Tijdens de vlucht werd een dag om de Maan gedraaid en tijdens die ronde werd de iconische “Earthrise”-foto gemaakt.

Deze historische missie werd mogelijk gemaakt omdat de NASA op het laatste moment een beslissing nam. Oorspronkelijk was het de bedoeling om eerst de maan- en commandomodules van de Apollo te testen voor ze naar de Maan te sturen. In die tijd waren de Amerikanen en de Russen verwikkeld in de “space race” en deed men zijn best om elkaar af te troeven met nieuwe technologische ontwikkelingen op het gebied van de ruimtevaart. En NASA, met de veiligheid van de bemanning in gedachte, wilde de noodzakelijke stappen volgen om Amerikanen zo snel als mogelijk naar de Maan te brengen. Het was voor de NASA een lastige beslissing om de Apollo 8 in een baan om de Maan te brengen nadat er slechts één eerdere Apollo-missie was uitgevoerd die dan ook nog eens in een baan om de Aarde bleef.

De officials van de NASA realiseerden zich dat het riskant was omdat Apollo 7 nog niet was gekwalificeerd voordat de definitieve beslissing werd genomen. Daarnaast was het een lastige beslissing omdat Apollo 8 een sterkere raket nodig zou hebben en deze Saturnus V was nog nooit eerder getest tijdens een bemande lancering. Maar na maanden van discussie besloot NASA op 10 november verder te gaan met de Apollo 8-missie en dat was ongeveer een maand voor de lancering.

Commandant Borman en bemanningslid Lovell kenden elkaar beiden van de Gemini 7-missie die als doel had het uithoudingsvermogen te testen. Ze verbleven bijna 14 dagen samen in een klein ruimtevaartuig. Borman had zich daarnaast onderscheiden door deel uit te maken van de commissie die in 1967 de fatale ramp met de Apollo 1 onderzocht.

Het derde bemanningslid was Anders. Hij was een voormalig straaljagerpiloot van de Amerikaanse luchtmacht. Anders was back-up bemanningslid van de Gemini 11 maar was nooit eerder in de ruimte geweest.

Over de Atlantische Oceaan

De nacht voor de lancering kreeg de bemanning van Apollo 8 bezoek van luchtvaartpionier Charles Lindbergh. Lindbergh, bijnaam “Lucky Lindy” was de eerste mens die 41 jaar eerder solo over de Atlantische oceaan had gevlogen. Hij vroeg ze hoeveel brandstof ze nodig hadden om de ruimte te bereiken. Toen Lindbergh hoorde dat de raket ongeveer 20 ton brandstof per seconde verstookte moest hij lachen en zei hij dat de eerste seconde van de vlucht de dag er na tien keer meer brandstof zou verbruiken dan hij nodig had om Parijs te bereiken.

Zoals verwacht duurde de reis van Apollo 8 over de Atlantische oceaan slechts enkele minuten. De bemanning was de eerste die met de nieuwe Saturnus V-raket naar de ruimte werd gebracht. Na in een baan om de Aarde te zijn gekomen voerden de astronauten de laatste controles uit en kregen ze een “go” van de vluchtleiding om aan hun reis naar de Maan te beginnen. Dit betekende dat ze toestemming kregen om de motoren te starten en de Apollo 8 naar de Maan te sturen.

Achttien uur na de lancering trad er een groot probleem op: astronaut Borman werd ziek. Hij moest overgeven en was aan de diarree. Na een beetje slaap voelde de commandant zich een beetje beter maar uit voorzorg namen de overige bemanningsleden contact op om de toestand van de commandant te bespreken. NASA had een medisch overleg met Borman en toen die aangaf zich alweer wat beter te voelen gaf NASA toestemming om de missie te vervolgen.

Kerstavond bij de Maan

Het was niet gemakkelijk om de Apollo 8 in een baan om de Maan te brengen. Om de Apollo 8 in de beoogde baan te krijgen moesten de motoren afgevuurd worden op het moment dat het ruimtevaartuig zich vanaf de Aarde gezien achter de Maan bevond en er dus geen contact mogelijk was met de vluchtleiding. Maar de bemanning deed geconcentreerd haar werk en Apollo 8 kwam precies volgens schema in de juiste baan om de Maan.

Op Kerstavond sprak de bemanning via een openbaar kanaal met de Aarde. Er werd onder andere een passage uit Genesis, het eerste boek van de Bijbel, voorgelezen.

Met Kerstmis begon de bemanning aan de reis terug naar de Aarde. Ook nu moesten de motoren gestart worden terwijl de Apollo 8 zich nog aan de andere kant van de Maan bevond en de vluchtleiding op Aarde enige tijd niet wist wat er allemaal gebeurde. Maar ook dit verliep probleemloos en de bemanning begon aan zijn terugreis. Toen ze weer zichtbaar waren voor de vluchtleiding sprak Lovell: “Ter informatie, de Kerstman bestaat”. De bemanning keerde op 27 december terug op Aarde.

De erfenis van Apollo 8

De Apollo 8 staat tegenwoordig tentoongesteld in het Chicago Museum of Science en Technology. Het ruimtevaartuig toonde aan dat Apollo mensen veilig naar de Maan kon brengen. De volgende stap was leren hoe te landen op de Maan.

Na Apollo 9 was het Apollo 10 die de maanlander tot op een hoogte van 15,2 kilometer boven het oppervlak van de Maan bracht. Hiermee werd een maanlanding gesimuleerd. In 1969 was het Apollo 11 die als eerste een geslaagde bemande landing op de Maan maakte. NASA stuurde nog verschillende andere missies naar de Maan. In totaal waren er vijf succesvolle landingen op de Maan: Apollo 11, Apollo 12 en Apollo 14 tot en met 17.

In de tientallen jaren die volgden op het Apolloprogramma richtte de NASA zich, met het space shuttle programma en het International Space Station, tot het brengen van mensen in een baan om de Aarde. NASA bleef echter wel de mogelijkheden onderzoeken om mensen naar de Maan en zelfs naar Mars te brengen.

Einde 2017 was het de regering Trump die aangaf dat nieuwe maanmissies belangrijk zijn voordat er mensen naar Mars worden gestuurd. NASA werkt momenteel aan het ontwerp voor een ruimtestation bij de Maan dat Deep Space Gateway wordt genoemd en het test de Orion die astronauten in een lage baan om de Aarde moet kunnen brengen.

 

Eerste publicatie: 19 mei 2019