Zonnestelsel Nieuws

De eerste foto’s van Ganymedes zijn binnen

JunoCam foto van Ganymedes - juni 2021
Deze afbeelding van de grote Jupitermaan Ganymedes werd tijdens de scheervlucht op 7 juni 2021 gemaakt door de JunoCam van de Juno ruimtesonde. Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS)

Op maandag 7 juni maakte de ruimtesonde Juno van de NASA een scheervlucht langs Ganymedes, de grootste maan van Jupiter. De kleinste afstand tussen Juno en Ganymedes bedroeg 1038 kilometer. Ganymedes is de grootste maan van Jupiter en is ook groter dan de planeet Mercurius. Het was de kleinste scheervlucht langs de maan sinds mei 2000. Op dit dag maakte de ruimtesonde Galileo op 1000 kilometer een scheervlucht langs de maan.

Het kost enige tijd om alle gegevens te ontvangen en te verwerken maar NASA geeft ons met twee foto’s al een voorproefje van nog gaat komen.

Een van de opnames, die is gemaakt door de JunoCam, toont bijna een gehele zijde van de met kraters bedekte Ganymedes. Wetenschappers vermoeden dat er onder de dikke ijslaag een enorme oceaan met vloeibaar water is te vinden. Die oceaan bevindt zich dan vermoedelijk tussen twee ijslagen in. Deze oceaan is voor astrobiologen minder interessant dan de ondergrondse oceanen op de maan Europa en de maan Enceladus van Saturnus. Die twee laatste oceanen maken namelijk contact met het rotsachtige binnenste van de manen waardoor er complexe chemische reacties mogelijk zijn.

De JunoCam-foto heeft een resolutie van 1 kilometer per pixel en is genomen met een groen filter. De afbeelding is in zwart-wit maar als ook de opnames van de rood en blauw filters binnen zijn dan kunnen de drie opnames gecombineerd worden tot een kleurenopname.

De tweede opname is gemaakt door de Stellar Reference Unit. Dit is de camera die Juno normaal gesproken gebruikt om te navigeren. Deze opname heeft een resolutie van 0,6 tot 0,9 kilometer per pixel en toont de van de Zon afgekeerde zijde van Ganymedes. Deze wordt zwakjes verlicht door het licht dat weerkaatst van Jupiter.

De omstandigheden aan de donkere zijde van Ganymedes waren perfect voor een lichtgevoelige camera als de Stellar Reference Unit. Het deel op deze foto is dus een heel ander deel van de maan als we op de opname van de JunoCam kunnen zien.

De donkere zijde van Ganymedes - juni 2021
Deze afbeelding van de donkere zijde van Ganymedes werd tijdens de scheervlucht op 7 juni 2021 gemaakt door de Stellar Reference Unit navigatiecamera van de Juno ruimtesonde. Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI)

Juno werd in augustus 2011 gelanceerd en arriveerde in juli 2016 bij Jupiter. De door zonne-energie aangedreven ruimtesonde bestudeert de samenstelling van Jupiter, de inwendige structuur en de magnetische en zwaartekrachtsvelden. Deze gegevens helpen wetenschappers om beter te begrijpen hoe Jupiter en ons zonnestelsel zijn ontstaan en geëvolueerd.

Af en toe kijkt Juno ook naar de andere objecten in het Joviaanse systeem, zoals nu naar de 5268 kilometer grote maan Ganymedes. Waarnemingen van de scheervlucht van afgelopen maandag kunnen belangrijke inzichten verschaffen over o.a. de samenstelling van de maan, zijn ijslaag en de straling in de omgeving.

Dergelijke gegevens zijn ook belangrijk voor toekomstige missies naar Jupiter en zijn manen zoals de JUICE ruimtesonde (Jupiter Icy Moons Explorer) die in 2022 gelanceerd gaat worden en die Ganymedes, Europa en Callisto van nabij gaat bestuderen.

 

Eerste publicatie: 9 juni 2021
Bron: NASA