Zonnestelsel Nieuws

Indiase Aditya-L1 levert eerste beelden van de Zon

De ruimtesonde heeft de aardse invloedssfeer verlaten en is ongeveer een maand verwijderd van het bereiken van zijn kosmische bestemming in Lagrangepunt L1.

Het SUIT-instrument aan boord van de Aditya-L1 ruimtesonde heeft eerder deze week bij zijn “first light” de volledige schijf van de Zon vastgelegd
Het SUIT-instrument aan boord van de Aditya-L1 ruimtesonde heeft eerder deze week bij zijn “first light” de volledige schijf van de Zon vastgelegd

Een instrument aan boord van de eerste zonnesatelliet van India, de Aditya-L1, heeft officieel zijn wetenschappelijke ogen geopend en prachtige beelden van onze ster naar huis gestuurd.

De foto’s eerder deze week vastgelegd door SUIT – de Solar Ultraviolet Imaging Telescope, onthullen een handvol kenmerken op het oppervlak van de Zon, waaronder een paar zonnevlekken, een fakkelveld en enkele stille, inactieve gebieden.

Wetenschappers schakelden het instrument op 20 november 2023 in zegt ISRO in een verklaring. ISRO , de Indian Space Research Organization, is de nationale Indiase ruimtevaartorganisatie.

Aditya-L1-missie: De SUIT-payload legt beelden op volledige schijf vast van de zon in bijna-ultraviolette golflengten.
Aditya-L1-missie: De SUIT-payload legt beelden op volledige schijf vast van de zon in bijna-ultraviolette golflengten. De beelden bevatten de allereerste volledige schijfweergaven van de zon in golflengten variërend van 200 tot 400 nm. Ze bieden baanbrekend inzicht in de ingewikkelde details … pic.twitter.com/YBAYJ3YkUy 8 december 2023

De Zon is natuurlijk een kolkende bal van plasma. Dus in plaats van een vast, rotsachtig oppervlak zoals dat van de Aarde, is het zichtbare “oppervlak” van de Zon in werkelijkheid een dun omhulsel van waterstof en helium dat fotosfeer wordt genoemd. Het is ongeveer 100 kilometer dik en herbergt zonnevlekken, oftewel donkere gebieden ter grootte van een planeet met intense magnetische velden waaruit krachtige zonnevlammen ontploffen. Soms komen deze plasmajets op ons af en veroorzaken dan schitterend poollicht.

De nieuwste opnames van de Aditya-L1 leggen vier heldere zonnevlekken vast, waaronder één zeer dicht bij de evenaar van de Zon. Onze ster lijkt aan de linkerkant rustiger te zijn, in de afbeelding aangeduid als “quiet sun”. Onder de evenaar zul je een ander kenmerk opmerken dat een fakkelveld wordt genoemd, een zeer heet gebied dat meestal in de chromosfeer is te zien, de laag van de atmosfeer van de Zon boven de fotosfeer maar onder de corona.

De Aditya-L1 ruimtesonde werd op 2 september 2023 gelanceerd vanaf de Indiase lanceerbasis in Sriharikota voor een reis van 4 maanden naar een baan in het stabiele Lagrangepunt L1. Dit is een uitkijkpunt op ongeveer 1,5 miljoen kilometer van de Aarde. Vanuit dit gebied kan de ruimtesonde de Zon continue waarnemen en ook enigszins stabiel blijven door minimaal brandstof te gebruiken en slechts enkele baancorrecties te hoeven uitvoeren.

De ruimtesonde vloog eind september voorbij de zwaartekrachtsinvloed van de Aarde en zal later deze maand of begin januari 2024 zijn definitieve kosmische accommodatie bereiken. Vervolgens wordt verwacht dat de zeven wetenschappelijke instrumenten zullen gaan bestuderen hoe zonnewinddeeltjes zich gedragen nadat ze uit de Zon zijn gestraald, terwijl ze ook onze ster in de gaten houden voor aankomende zonnevlammen.

Het missieteam is ook begonnen met het inschakelen van andere instrumenten aan boord van de Aditya-L1. Vorige week kondigde ISRO bijvoorbeeld aan dat het Aditya Solar wind Particle Experiment (ASPEX)-instrument, bedoeld om de samenstelling van zonnewind te bestuderen door middel van in-situ-waarnemingen, presteerde zoals verwacht. Op vrijdag 8 december werd ook een ander instrument, ontworpen om de zonnewind te monitoren, ingeschakeld en in goede gezondheid verklaard.

Wetenschappers hopen de gegevens van deze missie te gebruiken om de activiteit van zonnevlammen en hun metgezellen, coronale massa-ejecties, te voorspellen.

Zie ook het ISRO-account op X en Instagram voor meer foto’s.

Eerste publicatie: 9 december 2023
Bron: space.com