Ruimtevaartnieuws

Lucy scheert dit weekend rakelings langs de Aarde

Het is een jaar geleden dat de Lucy ruimtesonde werd gelanceerd voor een missie naar de Trojaanse asteroïden van Jupiter. Zondag zal Lucy voor de eerste keer rakelings langs de Aarde scheren tijdens een korte, maar potentieel gevaarlijke ontmoeting. In het onwaarschijnlijke geval van een botsing heeft het missieteam van de NASA manoeuvres voorbereid om de ruimtesonde te beschermen tegen satellieten en ruimteafval.

Lucy bij Eurybates
Artist impression van Lucy bij Eurybates. Credit: NASA

Lucy’s eerste scheervlucht langs de Aarde zal de ruimtesonde slechts 350 kilometer boven het aardoppervlak brengen. Dat is dichterbij dan de 408 kilometer die het International Space Station van ons scheidt. Deze lage aardbaan zit vol met meer dan 47.000 satellieten, ruimtepuin en andere objecten die snel rond onze planeet draaien. Het is daarom ook geen veilige plek voor een eenzame ruimtesonde.

Om Lucy te beschermen hebben NASA-ingenieurs de kans op een botsing van de ruimtesonde in de week voor de geplande scheervlucht geanalyseerd. Het lijkt misschien aan de late kant maar hoe dichter de beoordeling van de botsing bij de scheervlucht plaatsvindt, hoe beter de nauwkeurigheid van de voorspellingen.

Het team probeert de positie van Lucy tijdens de scheervlucht te voorspellen, evenals de posities van de omringende objecten. Waar deze objecten in de tijd zullen zijn hangt ook af van de activiteit van de Zon. Onze ster werpt plasma en straling de ruimte in, dit verhoogt de dichtheid van de atmosfeer en trekt ruimtesondes aan waardoor ze vertragen.

Het team dat de potentiële botsingen beoordeelt stuurt deze informatie door naar het 18de Space Control Squadron van de Amerikaanse Space Force. Deze monitoren objecten in een lage aardbaan. Het team is bereid uitwijkmanoeuvres uit te voeren als Lucy een kans van meer dan 1 op 10.000 heeft om met een ander object in botsing te komen. Dat lijkt niet veel maar NASA wil de waardevolle ruimtesonde niet kwijtraken.

De navigatie-ingenieurs van Lucy hebben twee manoeuvres voorbereid voor het geval de ruimtesonde moet uitwijken. Hierdoor wordt de tijd van dichtste nadering met een ander object met twee of vier seconde  gewijzigd. Dit is een kleine correctie maar het is genoeg om een potentieel catastrofale botsing te voorkomen. De twee manoeuvres vereisen ontstekingen van de motoren om de ruimtesonde een beetje te versnellen terwijl die met een snelheid van ongeveer 12 kilometer per seconde langs de Aarde raast.

De scheervlucht van Lucy is de eerste waarbij de zwaartekracht van de Aarde wordt gebruikt om de ruimtesonde op een nieuwe koers buiten de baan van Mars te krijgen. Omdat de ruimtesonde ons lijkt te naderen vanaf de Zon is ze niet zichtbaar vóór de scheervlucht. Maar op 16 oktober omstreeks 13:55 uur Nederlandse tijd zal Lucy voor waarnemers in West-Australië zichtbaar zijn voordat de ruimtesonde de schaduw van de Aarde induikt. Om 13:24 uur Nederlandse tijd zal de ruimtesonde opnieuw verschijnen en kunnen waarnemers in het westen van de Verenigde Staten misschien een glimp van Lucy op kunnen vangen.

Tijdens zijn scheervlucht zal Lucy foto’s maken van de Aarde en de Maan. Deze afbeeldingen zullen worden gebruikt om de instrumenten van de ruimtesonde te kalibreren.

Het nieuwe traject zal Lucy in een baan van twee jaar rond de Zon brengen, aan het einde daarvan zal Lucy naar de Aarde terugkeren voor nog een scheervlucht. Vanaf dan heeft Lucy nog ongeveer drie jaar te gaan voordat de ruimtesonde zijn eerste doel bereikt, de asteroïde Donaldjohnson. Later, in augustus 2027, zal Lucy aan zijn Trojaanse tour beginnen met een bezoek aan Eurybates en zijn binaire partner Queta, gevolgd door Polymele en zijn binaire partner Leucus, Orus en het binaire paar Patroclus en Menoetius.

De Trojaanse asteroïden zijn twee zwermen rotsachtige objecten die in een baan om de Zon draaien, de ene voorop Jupiter en de andere achterop. Deze ruimterotsen worden vastgehouden in een evenwichtsoefening door de zwaartekracht tussen Jupiter en de Zon en worden verondersteld overblijfselen te zijn van het oorspronkelijke materiaal dat de buitenste planeten vormde. Lucy zal de eerste ruimtesonde zijn die de Trojanen bezoekt en mogelijk het mysterie ontrafelen van hoe de buitenste planeten van het zonnestelsel miljarden jaren geleden zijn ontstaan.

Eerste publicatie: 15 oktober 2022
Bron: NASA