Zonnestelsel Nieuws

Curiosity ziet zonnestralen op Mars

De Curiosity rover van de NASA heeft een oogverblindend beeld vastgelegd van stralen van de ondergaande Zon in de schemering op Mars. De afbeelding, die de eerste keer markeert dat zonnestralen duidelijk boven de rode planeet zijn te zien werd op 2 februari 2023 vastgelegd door het marswagentje.

lichtstrepen strekken zich uit over een bewolkte hemel op Mars.
NASA’s Curiosity Mars-rover legde deze “zonnestralen” vast die door de wolken schenen bij zonsondergang op 2 februari 2023, de 3.730e Marsdag, of sol, van de missie. Het was de eerste keer dat zonnestralen, ook wel schemerstralen genoemd, zo duidelijk werden waargenomen op Mars. (Afbeelding tegoed: NASA/JPL-Caltech/MSSS)

Het licht, bekend als “crepusculaire stralen”, afgeleid van het Latijnse woord voor “schemering”, is te zien terwijl het een wolkenband boven Mars verlicht.

De afbeelding kwam tot stand als onderdeel van de nieuwe missie van de Curiosity rover op Mars: het observeren van wolken boven de planeet tijdens de schemering. Het nieuwe onderzoek bouwt voort op eerdere waarnemingen van Marswolken tijdens de nacht, bekend als nachtlichtende of nachtschijnende wolken, uitgevoerd door de ervaren rover die de rode planeet sinds augustus 2012 verkent.

De wolken in deze nieuwe afbeelding verschillen van andere Marswolken die gewoonlijk boven de rode planeet zweven op een hoogte van niet meer dan 59 kilometer. Deze schemerwolken bevinden zich op een grotere hoogte waar de lucht boven Mars bijzonder koud is. Dit geeft aan dat de wolken in deze afbeelding mogelijk zijn samengesteld uit bevroren koolstofdioxide oftewel “droogijs””.

Door wolken te bestuderen voorziet Curiosity wetenschappers van essentiële informatie over het weer op Mars en de samenstelling en temperatuur van de atmosfeer van de planeet. Wolkenstudies kunnen details onthullen van de winden die over het oppervlak van de planeet gaan.

Het onderzoek in 2021 van de nachtlichtende wolken van Mars werd uitgevoerd met behulp van de zwart-witnavigatiecamera’s van Curiosity. Deze camera’s konden een gedetailleerd beeld geven van wolkenstructuren terwijl ze langs de skyline van Mars bewogen.

Dit nieuwe schemeronderzoek, dat begon in januari 2023 en loopt tot half maart van dit jaar, levert kleurenbeelden op dankzij de integratie van de Mast Camera (MastCam) van het marswagentje. Een blik op de wolken in kleur kan onderzoekers helpen bepalen hoe wolkendeeltjes zich in de loop van de tijd verzamelen.

Eveneens als onderdeel van deze waarnemingscampagne net na zonsondergang op 27 januari 2023, legde Curiosity ook een prachtig beeld vast van een veerachtige wolk boven Mars. Door de kleurcapaciteiten va MastCam konden de regenboogachtige of iriserende eigenschappen van de wolk zichtbaar worden gemaakt.

een kleurrijke streep licht in de donkere Martiaanse lucht.
Deze veervormige iriserende wolk werd net na zonsondergang vastgelegd op 27 januari 2023, de 3.724e Marsdag, of sol, van Curiosity’s missie. Het bestuderen van de kleuren in iriserende wolken vertelt wetenschappers iets over de deeltjesgrootte in de wolken en hoe ze in de loop van de tijd groeien. (Afbeelding tegoed: NASA/JPL-Caltech/MSSS)

Waar irisatie zichtbaar is betekent dit dat de deeltjesgrootte van een wolk identiek is aan die van hun buren in elk deel van de wolk. Door naar kleurovergangen te kijken zien onderzoekers dat de deeltjesgrootte in de hele wolk verandert. Dat geeft informatie over de manier waarop de wolk evolueert en hoe de deeltjes in de loop van de tijd van grootte veranderen.

Zowel de schemerwolk als de veerachtige wolkenafbeeldingen zijn panorama’s die worden gemaakt door 28 afbeeldingen samen te voegen die door Curiosity zijn vastgelegd en vervolgens naar de Aarde zijn gestuurd.

Eerste publicatie: 7 maart 2023
Bron: NASA & anderen