Ruimtevaartnieuws

De Odysseus lander ligt op zijn kant op de Maan

Tijdens zijn afdaling naar het zuidpoolgebied van de Maan heeft mogelijk een van de poten van de lander het oppervlak geraakt, aldus Intuitive Machines.

De Nova-C-lander van Intuitive Machines maakte dit beeld van het maanoppervlak vóór de landing.
De Nova-C-lander van Intuitive Machines maakte dit beeld van het maanoppervlak vóór de landing. Foto: intuïtieve machines

De private lander van Intuitive Machines struikelde op weg naar het maanoppervlak en leunt mogelijk voorover op een rots op de Maan. Het voertuig is nog steeds operationeel en ingenieurs werken eraan om meer gegevens te verzamelen over de niet ideale positie, aldus het bedrijf.

Odysseus landde vrijdagnacht Nederlandse tijd op de Maan en overwon een storing die het vermogen om veilig te landen in gevaar bracht. Hoewel de ruimtesonde het oppervlak bereikte, verliep de landing van Odysseus niet zo soepel, waarbij een van de poten van de ruimtesonde bekneld raakte, waardoor het op zijn kant kantelde en mogelijk op een rots terechtkwam.

In eerste instantie dacht Intuitive Machines dat de sonde rechtop stond maar toen ze, na een nacht doorwerken om andere telemetriegegevens te verwerken, merkten dat ze de tankresten zien wat met zekerheid iets zegt over de oriëntatie van de maansonde.

Volgens Intuitive Machines was het een behoorlijk pittige zevendaagse missie om naar de Maan te gaan. Intuitive Machines racete naar het maanoppervlak om het eerste particuliere bedrijf te worden dat op de maan landde na een reeks mislukkingen van anderen. In januari faalde Astrobotic in zijn poging om de Maan te bereiken vanwege een probleem met een brandstofklep in zijn Peregrine-ruimtesonde. In april 2023 stortte de Japanse ispace Hakuto-R M1 neer op het maanoppervlak en de Israëlische SpaceIL Beresheet-lander onderging in april 2019 een soortgelijk lot.

Slechts enkele uren vóór de geplande afdaling functioneerden de laserafstandsmeters van Odysseus, ontworpen om het terrein van de Maan te beoordelen om een veilige landingsplaats te identificeren, niet goed. Om de lander naar de oppervlakte te begeleiden hebben boordwerktuigkundigen een softwarepatch geüpload om een secundaire laser op een NASA-instrument dat zich aan boord van Odysseus bevindt, te hergebruiken.

Het in Houston gevestigde bedrijf verbrak schijnbaar de maanvloek met de touchdown van donderdag, ondanks dat deze niet helemaal volgens het boekje ging. Met de lander op zijn kant ontvangt hij nog steeds zonlicht op zijn horizontale zonnepaneel, en al zijn actieve ladingen zijn van het oppervlak afgericht en zouden daarom hun werk kunnen doen.

Intuitive Machines heeft een zwak signaal van de lander ontvangen maar wacht nog steeds op meer gegevens die door Odysseus worden gedownlinkt. Sommige antennes waarvoor de lander is ontworpen om met de Aarde te communiceren zijn echter naar beneden gericht, wat het vermogen van de missie om gegevens te verzenden beperkt.

De IM-1-missie maakt deel uit van het Commercial Lunar Payload Services (CLPS)-initiatief van de NASA dat tot doel heeft een constante stroom particuliere landers naar de Maan te laten gaan om staats- en commerciële ladingen af te leveren. Bij elke private reis naar de Maan verzamelen NASA en zijn partnerbedrijven gegevens die kunnen worden gebruikt voor de volgende missie.

Odysseus is ontworpen om ongeveer een week op het maanoppervlak te functioneren, of totdat de Zon ondergaat in het zuidpoolgebied van de Maan. Intuitive Machines hoopt dat de zonnepanelen van de lander in hun huidige positie voldoende zonlicht zullen ontvangen om de lander de komende dagen van stroom te voorzien.

Eerste publicatie: 24 februari 2024
Bron: intuitive Machines, space.com & GizModo