Messier 23

Messier 23 is een heldere grote open sterrenhoop in het sterrenbeeld Sagittarius – Boogschutter. De sterrenhoop is ongeveer 2150 lichtjaar van de Aarde verwijderd en heeft een schijnbare helderheid van magnitude 6,9. De sterrenhoop heeft de aanduiding NGC 6494 in de New General Catalogue.

Messier 23 heeft een straal van 15 tot 20 lichtjaar en bevat 176 bekende leden. De meeste sterren in de sterrenhoop hebben een helderheid tussen magnitude 10 en 13 en ongeveer 100 sterren zijn helderder dan magnitude 13,5. De leeftijd van Messier 23 wordt geschat op 220 miljoen jaar en he tis daarmee een van de oudste bekende open sterrenhopen in de Melkweg.

In een verrekijker is Messier 23 gemakkelijk zichtbaar. Met telescopen van 15 of 20 centimeter opening zijn tientallen sterren zichtbaar.

De sterrenhoop ligt ten noordwesten van het Theepotje in Boogschutter. Dit asterisme wordt gevormd door de helderste sterren. Messier 23 bevindt zich net ten noorden van Mu Sagittarii, een meervoudig stersysteem met een schijnbare helderheid van magnitude 3,84. De sterrenhoop bevindt zich 2,5° ten noorden en 3,5° ten westen van de ster.

Met een verrekijker ziet Messier 23 er als een wazige vlek uit. Kleine telescopen met lage vergrotingen onthullen de helderste sterren van de sterrenhoop samen met HR 6679, een bijzonder heldere ster van magnitude 6,52 die zich in de noordwestelijke hoek van de sterrenhoop bevindt. Het is een witte hoofdreeksster die slechts 320 lichtjaar van de Aarde is verwijderd en geen deel uitmaakt van Messier 23.

Messier 23 bevindt zich in een gebied aan de sterrenhemel dat rijk is aan deepsky-objecten en ligt iets ten noorden van de bekendere Messier 20 – de Trifidnevel, Messier 8 – de Lagunenevel en de open sterrenhoop Messier 21.

Messier 23 beslaat een gebied van 27 boogminuten, ongeveer de grootte van de volle maan. De sterrenhoop heeft een doorsnede van 15 lichtjaar en is geclassificeerd als een Trumpler I 2 r-groep, wat betekent dat het een sterke centrale concentratie heeft en los staat van het omringende sterveld (I), zijn sterren een matig helderheidsbereik hebben (2) en de sterrenhoop rijk is aan sterren, met meer dan 100 leden.

De helderste ster in Messier 23 is een extreem hete en heldere ster met de spectrale classificatie B9 en een visuele helderheid van magnitude 9,2.

De open sterrenhoop werd op 20 juni 1764 door Charles Messier gevonden. Hij beschreef het object als een “sterrenhoop, tussen het uiteinde van de boog van Sagittarius & de rechtervoet van Ophiuchus, heel dicht bij 65 Ophiuchi, volgens Flamsteed. De sterren van deze sterrenhoop liggen heel dicht bij elkaar. De positie ervan werd bepaald vanuit Mu Sagittarii. (diam. 15’)”

In zijn eerste Messier-catalogus die in 1771 verscheen schreef hij: “In de nacht van 20 op 21 juni 1764 bepaalde ik de positie van een sterrenhoop die zich bevindt tussen het noordelijke uiteinde van de boog van Sagittarius en de rechtervoet van Ophiuchus, heel dicht bij de ster van de 6^de magnitude, de 65^ste van het laatstgenoemde sterrenbeeld (Ophiuchus), volgens de catalogus van Flamsteed: Deze sterren liggen heel dicht bij elkaar; er is er geen die je gemakkelijk kunt zien met een gewone (niet-achromatische) refractor van 3 voet en een halve, & die werd genomen voor deze kleine sterren. De diameter van alle is ongeveer 15 boogminuten. Ik heb de positie ervan bepaald door het midden te vergelijken met de ster Mu Sagittarii: ik heb de rechte klimming van 265d 42’ 50” gevonden, & de declinatie van 18d 45’ 55”, zuid. “

William Herschel nam de sterrenhoop op 18 juni 1784 waar en beschreef hem als volgt: “Een sterrenhoop van prachtige verspreide, grote sterren, bijna van gelijke magnitude (zichtbaar in mijn zoeker), het strekt zich veel verder uit dan het veld van de telescoop kan bevatten, en in de zoeker lijkt het een nevel te zijn van een verlengde vorm die zich uittrekt tot ongeveer een halve graad.”

Messier 23 – NGC 6494

Locatie

Eerste publicatie: 19 januari 2025

• Bluesky
• Facebook
• Threads
• X
• Mastodon
• Mail