Harpalyke – maan van Jupiter

Harpalyke is een lid van de Ananke-groep. Dit is een groep manen die vergelijkbare banen beschrijven en die waarschijnlijk een gezamenlijke oorsprong hebben. De groep manen is vermoedelijk ontstaan uit een asteroïde die in brokstukken uit elkaar is gevallen. Mogelijk door een botsing met een ander hemellichaam, mogelijk door getijdenwerking van Jupiter. Het grootste brokstuk is nu de maan Ananke, de overige brokstukken vormen de andere 15 manen van de Ananke-groep.

Alle manen van de Ananke-groep draaien in een retrograde baan om Jupiter heen. De banen zijn excentrisch en ze hebben een grote inclinatie ten opzichte van het equatorvlak van Jupiter. De manen zijn allemaal te klein om voldoende massa te hebben om bolvormig te zijn dus ze hebben vermoedelijk allemaal een onregelmatige vorm.

Harpalyke heeft dezelfde grijze kleur als twee andere leden van de Ananke-groep: Praxidike en Iocaste.

Harpalyke heeft een gemiddelde diameter van bijna 4,5 kilometer en draait op een gemiddelde afstand van 21,1 miljoen kilometer om Jupiter heen. De maan heeft ongeveer 623 dagen nodig voor één omwenteling om de planeet.

Ontdekking
Harpalyke is op 23 november 2000 ontdekt door S. Sheppard, D. Jewitt, Y. Fernandez en E. Magnier vanaf de Mount Kea sterrenwacht op Hawaii.

Naamgeving
De originele aanduiding is S/2000 J57, later is de maan vernoemd naar Harpalyke. Harpalyke is een vrouw uit de Griekse mythologie die in de nachtvogel Chalcis veranderde. Eén versie van het verhaal vertelt dat dit gebeurde nadat ze gemeenschap had gehad met Zeus. In een andere versie van het verhaal heeft ze een incestueuze relatie met haar vader. Als wraak doodde ze haar jongere broer. Sneed zijn vlees aan stukken, kookte het en serveerde het aan haar vader die uiteindelijk zelfmoord pleegde.

Eerste publicatie: 19 februari 2013
Laatst keer bijgewerkt op: 11 september 2016