Zonnestelsel Nieuws

SOHO vindt zijn 5000ste komeet

Op 25 maart 2024 werd op een afbeelding, gemaakt door de SOHO ruimtesonde de 5000ste komeet gevonden. De komeet werd gevonden door Hanjie Tan, doctoraal student astronomie in Tsjechië. SOHO (Solar and Heliospheric Observatory is een gezamenlijke missie van de ESA en de NASA en bestudeerd al 28 jaar lang de Zon. De ruimtesonde is echt nooit ontworpen als kometenjager.

SOHO-5000, de 5000ste komeet die met de SOHO-ruimtesonde is ontdekt
SOHO-5000, de 5000ste komeet die met de SOHO-ruimtesonde is ontdekt, wordt gemarkeerd door een klein wit vakje linksboven in deze afbeelding. Een ingezoomde inzet toont de komeet als een zwakke stip tussen de witte verticale lijnen. De afbeelding werd op 25 maart 2024 gemaakt door SOHO’s Large Angle and Spectrometric Coronagraph (LASCO). Credit: NASA / ESA / SOHO.

SOHO is een gezamenlijke missie van de NASA en de ESA. De missie werd in december 1995 gelanceerd om de Zon en zijn directe omgeving te bestuderen.

Het Large Angle and Spectrometric Coronograph (LASCO)-instrument gebruikt een kunstmatige schijf om het verblindende zonlicht tegen te houden. Op die manier kunnen wetenschappers de corona en de directe omgeving rond de Zon bestuderen.

Dit zorgt er ook voor dat SOHO iets kan wat andere ruimtesonde niet kunnen – het zien van kometen die dicht langs de Zon scheren. Deze kometen worden “sungrazers” genoemd.

Veel van deze kometen worden pas zichtbaar als ze erg dicht bij de Zon komen en ze voor andere sterrenwachten niet meer zichtbaar zijn omdat ze in de gloed van de Zon verdwijnen.

Hoewel astronomen verwachtten dat SOHO tijdens zijn missie toevallig enkele kometen zou vinden heeft het vermogen van de ruimtesonde om ze te zien het tot de meest productieve kometenzoeker in de geschiedenis gemaakt – waarbij meer dan de helft van de kometen die we vandaag de dag kennen, is gevonden.

Kort nadat de ruimtesonde was gelanceerd, begonnen mensen over de hele wereld zoveel kometen in beelden te zien dat missiewetenschappers een manier nodig hadden om ze allemaal bij te houden.

Begin jaren 2000 lanceerden ze het door NASA gefinancierde Sungrazer Project, waarmee iedereen kometen kan rapporteren die ze op SOHO-afbeeldingen zien.

Toen LASCO werd gelanceerd had niemand enig idee dat het de meest productieve ontdekker in de geschiedenis zou blijken te zijn, aldus Dr. Karl Battams, hoofdonderzoeker van LASCO en het Sungrazer Project.

De hoeveelheid data en wetenschap die terugkomt overtreft hun stoutste dromen.

De 5000ste ontdekking werd gedaan door amateurastronoom Hanjie Tan uit Guangzhou, China, die momenteel als doctoraal student astronomie in Tsjechië werkzaam is.

Tan neemt sinds zijn 13de deel aan het Sungrazer Project, waardoor hij een van de jongste kometenontdekkers van het project is. Hij zag de komeet SOHO-5000 op beelden van LASCO’s C2-camera.

In tegenstelling tot de meeste kometen van SOHO heeft deze komeet zeer waarschijnlijk zijn passage langs de Zon overleefd.

De komeet is ongeveer 8,2 miljoen kilometer van de Zon verwijderd – iets verder van de Zon dan de huidige baan van de Parker Solar Probe van de NASA.

Tan heeft sinds 2009 meer dan 200 kometen gevonden en hij is bij het Sungrazer Project terechtgekomen omdat hij graag kometen zoekt.

Volgens Tan is het spannend om als eerste kometen nabij de Zon helder zien te worden, nadat ze duizenden jaren door de ruimte hebben gereisd.

SOHO-5000 is een kleine komeet met een korte periode die tot de Marsden-kometengroep behoort, vernoemd naar Dr. Brian Marsden die de groep voor het eerst herkende.

Het bestaan van de Marsden-groep was niet bekend totdat SOHO/LASCO deze ontdekte. Aangenomen wordt dat de groep oude afstammelingen zijn van de nabij de Zon gelegen komeet 96P/Machholz, die LASCO elke 5,3 jaar waarneemt.

Slechts ongeveer 75 van de 5000 kometen van SOHO behoren tot deze groep.

De statistieken van 5000 kometen en kijkend naar hun banen en trajecten door de ruimte, zijn een superunieke dataset, aldus Dr. Battams.

Het is een bewijs van de talloze uren die de projectdeelnemers hierin hebben gestoken. Deze mijlpaal zou absoluut nooit zijn bereikt als de projectvrijwilligers er niet waren geweest.

Eerste publicatie: 30 maart 2024
Bron: sci-news & anderen